फागुन १२, विराटनगर । भाषाशास्त्री तथा वरिष्ठ साहित्यकार प्राध्यापक बालकृष्ण पोखरेलको निधन भएको छ । ८६ वर्षीय पोखरेलको आइतबार बिहान साढे १ बजे विराटनगरस्थित घरमै निधन भएको हो। माघ ६ गते भारतको सिक्किमस्थित गान्तोकमा छोरीको घर गएको बेला पोखरेललाई मस्तिष्कघात भएको थियो ।
गान्तोकबाट काठमाडौंको नर्भिक अस्पताल ल्याई उपचार गरिएको थियो । स्वास्थ्यमा सुधार आएपछि विराटनगरमा ल्याइएका उनको स्वास्थ्य बिग्रदै गएपछि उपचारका लागि विराटनगरकै श्री अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो ।
अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएर उनी घरमै आराम गरिरहेका थिए । लामो समयदेखि उच्च रक्तचाप र मधुमेहको औषधि सेवन गरिरहेका थिए । पोखरेलको जन्म वि.सं. १९९० मा चिसापानीगढी, मकवानपुरमा भएको हो । उनी रूपावासी, वसन्त, वत्सल, ईसावापुर, लक्ष्मीविलास पाध्या, केकेमनुक्च्यो पोखरेल, गढतिरे साँहिलो, हिमालपाने बराल आदि उपनामबाट पनि नेपाली साहित्यका क्षेत्रमा चिनिन्छन् ।
भारतको कोलकाता विश्वविद्यालयबाट ऐतिहासिक भाषा शास्त्रमा स्नातकोत्तर उपाधि प्राप्त गरेका उनी २०१९ देखि त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा प्राध्यापन पेशामा आवद्ध भएका थिए । २०२७ सालदेखि २०३६ सालसम्म महेन्द्र मोरङ क्याम्पसमा र स्नातकोत्तर क्याम्पस खुलेपछि सोही क्याम्पसमा भाषाविज्ञान प्राध्यापन गराएका पोखरेलले २०४६ मा अवकास लिएका थिए ।
उनी २०३६ देखि २०४१ सम्म नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्य भए । सो समयमा उनले बृहत् नेपाली शब्दकोषको सम्पादनमा गहनतम योगदान पुर्याएको साहित्यकार मीनकुमार नवोदितले बताए । पोखरेलको निधनबाट नेपाली भाषा साहित्यका क्षेत्रमा अपूरणीय क्षति पुगेको उनले बताए । नेपाली भाषा र साहित्यको विकास तथा संरक्षणमा पोखरेलले पुर्याएको योगदान सधैं कदरयोग्ग रहेको नवोदितल बताए ।
उनी अनेक भाषिक तथा साहित्यिक संस्थाहरूमा आवद्ध थिए । प्राध्यापक पोखरेलका ३ दर्जनबढी कृतिहरु प्रकाशित छन् । उनले नेपाली भाषा र साहित्य नामक ग्रन्थका लागि गद्य विधामा मदन पुरस्कार २०२१ प्राप्त गरेका थिए । यसबाहेक उनी प्रतिभा पुरस्कार, गोपाल पाण्डे असीम पुरस्कार, झपट पुरस्कार (२०५५), उदयानन्द पुरस्कार (२०५६), पृथ्वी प्रज्ञा पुरस्कारलगायतबाट पुरस्कृत भइसकेका छन् । पोखरेलका १ छोरा र २ छोरी छन् । पोखरेलकी श्रीमतीको ४ वर्ष अघि नै निधन भएको थियो ।
