काठमाडौं । ज्ञान, बुद्धि, प्रतिभा, स्मरण शक्ति, वाक शक्ति, सोच र निर्णय शक्ति प्राप्त गर्ने एकमात्र सरल उपाय देवी सरस्वतीको पूजा गर्नु हो । कोही ज्ञान आर्जन गरेर कवि बन्न चाहन्छन्, कोही गायक बन्न चाहन्छन्, कोही लेखक बन्न चाहन्छन् वा निजामती सेवामा भर्ना हुन चाहन्छन् भन्ने फरक कुरा हो । तर यी सबै क्षेत्रहरू सरस्वतीद्वारा मात्र शासन गरिन्छ। त्यसैले हरेक क्षेत्रमा उहाँको आशीर्वाद आवश्यक छ।
सरस्वतीको जन्मसँगै पृथ्वीमा ज्ञानको शुरुवात भयो। सरस्वती प्रकट भएको दिन बसन्त पञ्चमी थियो। यस वर्ष यो पर्व १४ फेब्रुअरी बुधबार हो । कुनै पनि शिक्षा सम्बन्धी वा नयाँ पाठ्यक्रम बसन्त पञ्चमीमा सुरु गर्नुपर्छ। आजको दिन शुभ समय अज्ञात भएकाले विवाह तथा कुनै नयाँ कार्यको थालनी गर्न सकिनेछ । यो ज्ञानको उत्सव हो। सकेसम्म ज्ञान हासिल गरौं। जति धेरै ज्ञान हुन्छ, जीवनको सङ्घर्ष त्यति नै सजिलो हुँदै जान्छ।
सरस्वती पूजाको शुभ समयः
पञ्चमी तिथी २ फागुन राती २ बजेर ५४ मिनेटमा सुरु हुनेछ र अपरान्ह १२ः२० बजे समाप्त हुनेछ। यस्तो अवस्थामा उदयतिथि अनुसार फागुन २ गते मात्रै बसन्तीको पर्व मनाइने भएको छ । यस दिन लाभ र अमृत मुहूर्त बिहान ७ बजेदेखि ९ बजेसम्म हुनेछ ।
शुभ योग मुहूर्तः साँझ ५–१५ देखि ६–१५ सम्म।
बसन्त पञ्चमी पूजा विधि
१। बसन्त पञ्चमीको दिन बिहान उठेपछि सबैभन्दा पहिले पृथ्वी मातालाई छुनुहोस् र नमन गर्नुहोस्।
२। नुहाईसकेपछि पहेँलो रंगको कपडा धारण गर्नुहोस्, पहेँलो रङलाई समृद्धि र ऊर्जाको प्रतीक मानिन्छ।
३। माता सरस्वतीको मुर्तिलाई गंगा जलले धुनुहोस् र पहेँलो वा सेतो रंगको कपडा लगाउनुहोस्।
४। माता सरस्वतीको मूर्तिमा चन्दनको तिलक, बेसार, फलफूल, फूल, रोली, केसर र चामल चढाउनुहोस्।
५। आमालाई दही र हलवा र बुन्डी लड्डु चढाउनुहोस्।
६। सरस्वतीको चरणमा कलम र किताब राखेर ‘ऊँ ऐं ऐं ऐं महासरस्वत्याय नमः’ १०८ पटक जप गर्नुहोस् ।